Karşı gelme, baş kaldırma, âsî olma.
Allahü teâlâ Kur’ân-ı kerîmde meâlen buyruldu ki: Fakat Allahü teâlâ size îmânı sevdirmiş ve onu kalblerinize zînet yapmıştır. Küfrü, fıskı ve isyânı da size çirkin göstermiştir. İşte doğru yolda olanlar bunlardır. (Hucurât sûresi: 7) Âdemoğlu secde âyetini okuyup secde ederse, şeytan ağlayarak uzaklaşır ve; “Vay hâlime; Âdemoğlu secde etmeye me’mur oldu ve hemen secde etti. Bu sebeple Cennet onundur. Ben de secde ile emrolundum; ama ben isyân ettim. Bu sebeble Cehennem de benimdir” der. (Hadîs-i şerîf-Müslim)
Anaya-babaya iyilik ve hizmet edenlerin ömrü bereketli ve uzun olur. Ana ve babasına isyân edenlerin ömrü bereketsiz ve kısa olur. Ana ve babasına isyân eden mel’ûndur.
(Hadîs-i şerîf-Miftâh-ul-Cenne)
Bir kimse, evliyânın meşhûrlarından İbrâhim Edhem hazretlerinden nasîhat isteyince, buyurdu ki: “Şu altı şeyi kabûl edersen hiçbir işin sana zarar vermez.
1) Günâh yapacağın zaman, Allahü teâlânın verdiği rızkı yeme! Rızkını yiyip de, O’na isyân etmek doğru olur mu?
2) O’na âsî olmak istersen O’nun mülkünden çık! Mülkünde olup da, O’na isyân etmek lâyık olur mu?
3) O’na isyân etmek istersen, gördüğü yerde yapma! Görmediği bir yerde yap!O’nun mülkünde olup, rızkını yiyip, gördüğü yerde günâh yapmak, uygun değildir.
4) Can alıcı melek, rûhunu almağa geldiği zaman, tövbe edinceye kadar izin iste. O meleği kovamazsın. Kudretin var iken, o gelmeden önce tövbe et! O da bu saattir. Zîrâ
Melek-ül-mevt (ölüm meleği) ânî gelir.
5) Mezarda Münker ve Nekir ismindeki iki melek geldikleri vakit onları kov, seni imtihan etmesinler! Soran kimse dedi ki; “Buna imkân yoktur.” İbrâhim Edhem buyurdu ki: “Öyleyse şimdiden cevap hazırla!”
6) Kıyâmet günü Allahü teâlâ “Günâhkâr olanlar, Cehennem’e gitsin!” diye emredince, ben gitmem de! Soran kimse dedi ki: “Bu sözümü dinlemezler.” Bunun üzerine o kimse tövbe etti ve ölünceye kadar tövbesinden vazgeçmedi. (Seyyid Abdülhakîm Arvâsî)
