Müctehid İslâm âlimlerinin, açıkça bildirilmeyen bir mes’ele hakkında dînî delillerden yâni Kur’ân-ı kerîm, hadîs-i şerîf ve icmâ-i ümmetten çıkardıkları hüküm, kıyâs.
Eshâb-ı kirâm (Resûlullah efendimizin yakın arkadaşları), önlerine çıkan bir işin nasıl yapılacağını sünnet-i seniyyede bulamazlarsa, re’y ve kıyâs ederek o işi yaparlardı. (Mevlevî
Osman Efendi)
Peygamberimiz sallallahü aleyhi ve sellem, uzak memleketlere gönderdiği Eshâb-ı kirâma, karşılaşacakları mes’elelerde, Kur’ân-ı kerîmin hükmü ile hareket etmelerini, aradıklarını Kur’ân-ı kerîmde açıkça bulamazlarsa, hadîs-i şerîflerde aramalarını, burada da açıkça bulamazlar ise, kendi re’y ve ictihâdları ile amel etmelerini emir buyurdu. (Veliyyullah
Dehlevî)
Hazret-i Ömer, Bedir savaşında alınan esirlerin katline (öldürülmesine) hükmetmişti.
Vahy (indirilen âyet), hazret-i Ömer’in re’yine muvâfık (uygun) geldi. (Ahmed Fârûkî)
