Fıkıh dilinde nifas yani loğusalık, doğumdan hemen sonra kadının cinsel organından gelen kan veya bu şekilde kan gelmesinin sebep olduğu hükmi kirlilik (hades) halinin adıdır. Böyle kadına da loğusa (nüfesa) tabir edilir.
Nifas fizyolojik ve tıbbi bir olay olduğundan nifasının en kısa ve en uzun süresinin belirlenmesi konusunda yine tıp bilim dalının ve uzmanlarının görüşü esastır. Fakihler bu konuda bir süre telaffuz etmekte hayli çekimser davranmışlardır. Ancak doğum yapan kadının ne zaman ibadetleri ifa etmeye başlayabileceğine açıklık getirme maksadıyla nifas kanı için azami süre koymanın ve bu süreden sonra akan kanın hastalık (istihaze, özür) kanı sayılmasının yararlı olacağını düşünmüşlerdir. Onların bu belirlemesi esasen toplumlarının kültür ve tecrübe birikimlerini yansıtmaktadır. Hanefi ve Hanbeliler nifasın en uzun süresinin 40, Maliki ve Şafiiler ise 60 gün olduğu görüşündedir. Bu süreler tamamlanmadan da nifas kanı kesilebilir. O zaman fiili durum esas alınır ve kanın kesilmesiyle nifas hali dinen sona ermiş sayılır.
Nifas için azami süre belirlemesi, nifas kanına hastalık kanının eklenmesi halinde önem taşır ve böyle bir belirleme kadının dini mükellefiyetlerine açıklık getirmeyi sağlar. Bu süreden sonra gelen kan nifas kanı değil hastalık kanı sayılacağından, bu durumdaki kadının boy abdesti alarak nifas halinden çıkması ve özürlü kimselere tanınan ruhsatı ve öngörülen hükmi temizlenme usulünü kullanarak ibadetlerine başlaması gerekir.
Normal doğumla veya el, ayak gibi uzuvları belirmiş olan bir çocuğun düşmesiyle nifas hali meydana gelir. Daha önceki dönemdeki düşükler için nifas hükümleri uygulanmaz. Nifasın azami süresi içinde fasılalı olarak görülen temizlik de nifastan sayılır.
Kadınların hayız hali ile ilgili dini hükümler nifas için de geçerlidir. Nifas halinde kadınlara ibadetler konusunda muafiyet tanınır. Namaz kılamaz, oruç tutamaz, Mushaf’ı eline alamaz, Kur’an okuyamaz, mescide giremez, Kabe’yi tavaf edemez, cinsel ilişkide bulunamaz. Bu sürede terkettiği namazları kaza etmez, fakat tutamadığı farz ve vacip oruçları sonradan kaza eder. Loğusalık dönemindeki cinsel ilişki dinen haram olduğu gibi kadının beden ve ruh sağlığı açısından da son derece zararlıdır. Hayız hali için söz konusu edilen ruhsatlar nifas için de geçerlidir.
Nifas hali sona eren kadının gusletmesi gerekir. Gusletmedikçe belirtilen ibadetleri eda edemez. Cinsel ilişkinin helal olabilmesi için nifas kanı kesildikten sonra kadının gusletmesi veya (Hanefiler’e göre) bir namaz vakti kadar sürenin geçmesi gerekir.
